مصاحبه با خیر گرامی جناب آقای محمد مصلحی

 به نام خالق زیبایی ها

حال و هوای مصاحبه با آقای مصلحی کمی فلسفی بود. او در دفتر شرکت اقتصادی­اش با ما به مصاحبه نشست که در زیر می­خوانید:

· آیا نتیجه­ی همه ی این نیکوکاری ها در عالم خلقت سرانجام چه خواهد شد؟

به نظرم هدف خلقت این نبوده است که آدم­ها در این دنیا به آرامش کامل برسند. به بیان دیگر هدف از دستورات دینی صرفا این نبوده که به یک تامین اجتماعی همه جانبه و بدون نقص برسیم، منظورم این است که هدف از دستورات انفاق و نیکوکاری جنبه­ های متعددی دارد، اهداف مختلفی دارد، صرفا برقراری یک تامین کامل اجتماعی نیست بلکه بخشی از اهداف آن فراهم کردن مسیری برای رسیدن به خداست.

·کیفیت انفاق، آن گونه که مسیری باشد برای رسیدن به خدا، چگونه است؟

باید فی سبیل ا…باشد. باید فی مرضات ا… باشد. البته قطعا اثرات مادی و اجتماعی خود را خواهد داشت. اما هدف باید در وهله­ی اول فی مرضات ا… باشد. شما وقتی یک سیب بکارید برای

سایه­اش نمی­کارید هرچند سایه هم خواهد داشت.

· این انفاق را از محل سهم خود انسان از دنیا می­دانید؟

اگر باورمان این باشد که آن چه به دست ما می­رسد از دارایی­های دنیا و حتی از معنویات، همه از لطف خدای متعال است پس سهم خدا را نیز مورد نظر قرار می­دهیم. زکات مال، سهم خداست. شرط پذیرش احسان و انفاق نیز عمل صالح است.

· یعنی اگر از دایره­ی مسلمین بیرون برویم احسان و انفاق معنا نمی­یابد؟

من به ماجرا این طور نگاه نمی­کنم. شاید کسی اعتقاد دینی نداشته باشد ولی فطرت آن را دارد. او آمادگی ایمان را دارد. او را نمی­توان بی­ایمان دانست اگر چه فرد با ایمان و معتقد به این فردی کامل­تر است. از آیه شریفه­ی “انما یتقبل الله من المتقین” نیز احساس می­کنم انفاق صادقانه و بی­منت نیز بخشی از تقوا است.

· اگر برگردیم به همان بحث تامین اجتماعی، فرد نیکوکار نیز از این فرآیند تامین اجتماعی منتفع خواهد بود؟

البته، او از امنیت حاصل شده بهره­مند می­شود. در حال حاضر هم شدت فقر در بعضی جاها عجیب است ولی مقدار قابل توجهی از آن توسط جامعه­ی نیکوکاران مرتفع می شود.

· جنابعالی جامعهِ آرمانی را از حیث تامین اجتماعی چگونه جامعه­ای می بینید؟

در زمان ظهور منجی آخر­الزمان (عج) جامعه­ای ایجاد خواهد شد که شکاف­های عمیق طبقاتی از بین می رود و شکل ویژه­ای از عدالت ظهور و بروز خواهد یافت. البته مقیاسی از این جامعه­ی آرمانی در صدر اسلام و حکومت رسول خدا (ص) نیز حداقل در حوزه­ی تئوری پردازی مشاهده شد. نکته قابل ذکر آن است که ما نمی­توانیم یک جامعه­ی بدون هیچ اختلاف طبقاتی را تصور کنیم چون تفاوت آدم­ها هرگز از بین نمی­رود. در جامعه­ی ایدآل و آرمانی که در انتظار آن هستیم فاصله­ی طبقاتی اقتصادی به حداقل می­رسد­. به نظرم آدم­ها در چنین فضایی برای ارتقاء علمی خود و دیگران به احسان می­پردازند. در حقیقت علم آموزی و انتقال دانش، فضای جدید احسان و نیکوکاری را ایجاد می­کند.

· “صرفا” همین تشکل از نیکوکاری در جوامع آرمانی قابل تعریف است؟

خیر. با وقوع حوادث ناگهانی مثل زلزله و… فرصت­های گسترده و جدید نیکوکاری همواره در مقابل همه ی آدم­ها حتی افراد جوامع نیکوکاری فراهم می­گردد. سونامی ژاپن مصداقی از احسان در فضای غیر از نان بود. البته در ایران هم معدل خوبی داریم. احساس می­کنم در ایران بخش­های وجدانی در بدنه­ی اجتماع و عمومی جامعه، زنده و فعال هستند. نباید اقلیت­هایی از مردم را که از فضاتی قناعت، احسان, دیگر دولتی و ایثار دور هستند به کل جامعه­ی ایران تعمیم داد.

· اگر خاطره­ای در عرضه­ی نیکوکاری در ذهن دارید بفرمائید.

گروه نیکوکاری کوچکی را می­­شناسم که برای تامین مسکن نیازمندان فعالیت می­کنند. آن­ها به دوستان خود پیشنهاد می­کنند که بر مبنای عدد ۱۳۳ که یک مفهوم ابجدی دارد نذر کنند. مثلا ۵ نذر ۱۳۳ هزارتومان و …یکی از دوستانم در بحران اقتصادی واقع شده بود. وقتی چنین پیشنهادی را شنید و چنین نذری کرد بلافاصله مشکل او حل شد و پس از مدت­ها که نمی­توانست طلب خود را از فردی پس بگیرد. به  نتیجه رسید و گره­ی اقتصادی­اش گشوده شد.

· “واقعا” این انرژی­های مثبت در عالم وجود دارد. و جریان نیکوکاری در میان امواج متعدد این انرژی­ها قرار دارد.

از جنابعالی بابت وقتی که گذاشتید و در این مصاحبه شرکت فرمودید صمیمانه سپاسگراریم

دی  ۱۳۹۴